Dawniej…
W czasach międzywojennych we wsi było 295 budynków mieszkalnych. Podzielona była na 12 przysiółków. 14 stycznia 1937 roku nazwę wsi Schwerta zmieniono na Schwertburg. W okresie międzywojennym Świecie przeżywało największy swój rozwój, niestety ten wspaniały okres przerwała II wojna światowa.
Wojna oszczędziła naszą miejscowość, ani jeden dom nie został uszkodzony w czasie działań wojennych… Niestety czas powojenny okazał się dla wsi tragiczny, gdyż w skutek rabunkowego zarządzania naczelnika gminy Leśna ok. 50% budynków została zniszczona.
Przed wojną była to wieś letniskowo – uzdrowiskowa, do której przybywało bardzo wielu wczasowiczów. Znajdowało się tu:
- 9 zajazdów,
- 6 sklepów kolonialnych,
- 3 piekarnie,
- 2 rzeźnie,
- 1 młyn,
- 3 kuźnie,
- 1 browar,
- 2 stacje paliw,
- ogrodnik i wiele innych.
80% rodzin zajmowało się wynajmem pokoi gościnnych. Istniały we wsi dwa majątki ziemskie, jeden dolnego Świecia do którego należał zamek, zabudowania i 125 ha ziemi – należał do E. Gitschofa, właściciela Zamku Czocha. Drugi majątek Świecia górnego i Meffersdorf o powierzchni 992 ha wraz z pałacem, pięknym parkiem i dużymi zabudowaniami gospodarczymi należał do księcia Maxa Hugo von Hohenloe z Oehringen, który gospodarzył wraz z braćmi – Hansem i Augustem.
Niestety… w latach 60-tych pałac – dworek został zburzony a zabudowania i park doprowadzono do opłakanego stanu…
Przed wojną we wsi działało 6 związków:
- Związek Militarny – zał. w 1823 r.
- Związek Śpiewaków – zał. w 1851 r.
- Związek Rowerowy – zał. w 1904 r.
- Ochotnicza Straż Pożarna – zał. w 1924 r.
- Związek Młodzieży Wiejskiej – zał. w 1931 r.
- Orkiestra Dęta – Świecie
We wsi był kościół Ewangelicki pod wezwaniem “Świętego Mikołaja”. Był to kościół parafialny i obok znajdował się duży ceglany piętrowy budynek plebani zbudowany w 1710 r. przez architekta mgr Gotfryda Lankischa. Nieopodal znajdowała się szkoła, jedna z najstarszych szkół społecznych powiatu lubańskiego z roku 1594, założona przez Antoniego von Üchritz. W roku 1712 wybudowano nowy piętrowy budynek szkolny na starych fundamentach, który przetrwał do czasów powojennych. W 1949 r. szkołę przeniesiono do budynku plebani. Budynek starej szkoły spłonął na początku lat pięćdziesiątych. W latach 70 szkołę zlikwidowano – uczniowie od tamtej pory dojeżdżają do szkoły w Leśnej. Z biegiem lat budynek doprowadzono do ruiny…
Opracowanie: Katarzyna Męcina na podstawie tekstu Jarosława Jaworskiego
Więcej dawnych zdjęć Świecia na stronie: http://www.heimatarchiv-lauban.de/bis-1945-der-kreis-lauban-seine-st%C3%A4dte-und-gemeinden/080-schwerta-schwertburg/